
Struktury społeczne waleni są równie złożone co u naczelnych
18 października 2017, 11:05Walenie to posiadacze jednych z największych mózgów na Ziemi. Absolutnym rekordzistą jest kaszalot spermacetowy, którego mózg jest sześciokrotnie większy od mózgu człowieka. Teraz, po przebadaniu 90 gatunków waleni naukowcy wykazali, że im większy mózg, tym bardziej złożone struktury i zachowania społeczne.

Polska architekt udowodniła istnienie dwóch inkaskich systemów miar
27 października 2020, 08:56W czasie rozplanowywania budowli w słynnym Machu Picchu w Peru Inkowie stosowali dwa rodzaje miar. Jeden z nich opierał się na module wynoszącym 42 cm, drugi – 54 cm. Istnienia tego pierwszego naukowcy spodziewali się, drugi – jest niespodzianką.

Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego

Jaka osobowość, taki sen
17 lipca 2007, 11:19Profesor Chris Idzikowski z Edynburskiego Centrum Badań Snu wyróżnił najpierw 5 typów chrapania. Potem zajął się związkiem osobowości z pozycją przyjmowaną podczas snu.

Wspierają "swoich", odrzucają obcych
14 listopada 2008, 00:18Zaledwie jeden gen wystarcza, by drożdże zamieniły się z organizmów samolubnych w altruistyczne. Co więcej, współpracujące ze sobą komórki eliminują ze swoich grup "oszustów", skazując ich na samotność i większe ryzyko śmierci.

Jedenasta - najlepsza pora na kawę
10 marca 2010, 13:13Naukowcy wykazali, że idealną porą na poranną przerwę kawową – tak w domu, jak i w biurze - jest godzina jedenasta. Profesor Charles Spence z Wydziału Psychologii Eksperymentalnej Uniwersytetu Oksfordzkiego ułożył równanie, uwzględniając wiele czynników, w tym towarzystwo, oświetlenie, muzykę czy aromat naparu. Jak widać, nie chodzi wyłącznie o jakąkolwiek małą czarną czy kawopodobny smak.
Monitorowanie apetytu na truciznę
9 sierpnia 2011, 10:32Gryzonie z rodzaju Neotoma, które żyją na pustyniach południowego zachodu USA, żywią się toksycznymi roślinami. Poza tym na zamieszkiwanych przez nie terenach niewiele można znaleźć do jedzenia. By poradzić sobie z trującą dietą, zwierzęta stosują kilka trików: kosztują różnych toksycznych roślin, zjadają mniejsze posiłki, zwiększają upływający między nimi czas i jeśli jest dostępna, piją więcej wody (Functional Ecology).

Wysokość, na jakiej mieszkamy, wpływa na sposób artykułowania dźwięków
13 czerwca 2013, 13:00Dotąd lingwiści uważali, że związek między strukturą języka a światem naturalnym ogranicza się do odzwierciedlenia wyglądu otoczenia w słownictwie. Teraz jednak wykazano, że wysokość nad poziomem morza wpływa na sposób, w jaki mówimy (fonetykę), co w pewien sposób tłumaczy, dlaczego określone języki powstały tam, a nie gdzie indziej.

Dwujęzyczność wiąże się z lepszym funkcjonowaniem po udarze
24 listopada 2015, 10:32Po udarze dwu-/wielojęzyczni pacjenci 2-krotnie częściej niż jednojęzyczni zachowują normalne funkcje poznawcze.

Najstarszą, nieznaną wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Torunia
4 października 2018, 13:13Najstarszą i nieznaną do tej pory wersję polskiego przekładu Koranu wydadzą filolodzy z Centrum Badań Kitabistycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorami przekładu są Ignacy Domeyko oraz ks. Dionizy Chlewiński. Znak wodny na kartach rękopisu wskazuje na 1821 rok.